Luisterboek om niet-lezers te boeien

Hoe kun je niet-lezers boeien? Bijvoorbeeld met een luisterboek. Huub Krom heeft zijn eigen geluidsstudio en maakt audio-opnames. Sinds anderhalf jaar bestiert hij met ICT-journalist Dirkjan van Ittersum een luisterboekenuitgeverij, OORkracht 8.

Huub maakt in zijn studio opnames voor museumtours, hoorspelen, voiceresponsesystemen, stadswandelingen en reclames. Ook geeft hij workshops stem-acteren. En nu zet hij zijn expertise om in het maken van luisterboeken.

Waarom dacht je: nu wil ik luisterboeken maken?

“Ik heb een regieopleiding gevolgd aan de theaterschool en ik wilde me als technicus ook graag bemoeien met een gesproken tekst, dus invloed hebben over hoe een verhaal boeiend verteld wordt. Dat kan ik kwijt in het produceren van luisterboeken. De traditionele uitgevers waren niet vooruit te branden als ik die benaderde. Het is ook arbeidsintensief en duur om een luisterboek te maken, want het kost veel studiotijd. Voor mij is het dus een vakmatige liefhebberij, naast de commerciële opdrachten. Toen ik mijn uitgeefpartner Dirkjan tegenkwam, kon ik eindelijk de luisterboeken gaan maken, zoals ik dat wil. We bouwen nu een fonds op. Het plan is uiteindelijk vijftig tot honderd titels te hebben. We doen er nu ongeveer vijf per jaar.”

Welke boeken komen in aanmerking voor jullie fonds?

“Op dit moment kiezen we nog vaak voor boeken van schrijvers die 70 jaar zijn overleden omdat de auteursrechten dan zijn vervallen. Dan hoef je alleen de vertaling en de spreker te betalen. Zo hebben we nu de klassiekers Reis om de wereld in 80 dagen van Jules Verne, en een aantal verhalen van Dickens en Sir Conan Doyle, Sherlock Holmes.”

Maar zijn alleen die vrije auteursrechten leidend in de keuze voor een bepaald boek?

“Nee… We willen vooral de belangrijke boeken uit de wereldliteratuur opnemen. Nu lezen kinderen en ook volwassenen vaak al geen boeken meer. We gaan met luisterboeken helemaal terug naar de orale overdracht. Want ik vind: die verhalen moeten verteld en gehoord blijven. In Nederland zijn onze afnemers vooral de veertigplus-vrouwen, haha. Dat zijn sowieso de enige boekenlezers… Maar mijn stille hoop is dat scholieren ze stiekem beluisteren voor hun boekenlijst. Of dat mensen ontdekken dat een luisterboek perfect is tijdens een lange auto- of vliegreis, zoals Amerikanen al jaren luisterboeken consumeren. Er is een enorm Engelstalig aanbod aan luisterboeken beschikbaar.“

Hoe breng je zo’n klassieker tot leven?

“Het gaat niet om het voorlezen, het gaat veel meer om vertellen van het verhaal, en het ‘laten ontstaan in het moment’. De sound is ook een onderdeel van dat vertellen. Ik werk met een palet aan geluidskleuren. Voor het aan- en afkondigen gebruik ik een ribbon-microfoon, de allereerste microfoon die bestond. Daarmee creëer ik een mooie authentieke sound. Verder werk ik met een buizenversterker, voor een ‘modern ouderwets’ geluid.”

Wat is je eerstvolgende luisterboek?

“Momenteel monteer ik de opnames van De Stille Kracht van Louis Couperus. Dat bleek helemaal hertaald te moeten worden voor audio: de geschreven tekst werkte niet, vanwege de zinsbouw, die moest her en der omgegooid worden. Spreekster Sylvia Poorta heeft het heel mooi verteld, haar stem past perfect bij de sfeer van deze roman. Dat is een werk hoor, om dat kloppend te krijgen voor een heel boek, met het juiste ritme, de juiste intonatie en pauzes.”

En wat levert het uitgeven van luisterboeken je nu op?

“Het biedt me een mooie balans tussen ‘hobby’ en commercieel werk. Daarnaast levert het me vooral veel meer bekendheid op voor mijn studio. Het is nu dus vooral goed voor de pr, het echte verdienen komt pas later. Het is een ‘longtail’-verdienmodel. Pas later worden we er slapend rijk van, ha!”

Meer informatie over Huub Krom: www.oorbit.nl en uitgeverij OORkracht8.